Γράφει ο Διονύσης Διατσίγκος*
Στην ηλικία των 8 έως 12 ετών, το ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ δε μπορεί και δε πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από ΠΑΙΧΝΙΔΙ. Πολλοί γονείς το ξεχνούν αρκετές φορές, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται ανεπιθύμητες συμπεριφορές και φαινόμενα που καμία σχέση δεν έχουν με το φερ-πλέι και τα ιδεώδη του αθλητισμού. Το αποτέλεσμα φυσικά είναι να προκαλούνται άσχημες , αρνητικές ίσως και καταστροφικές συνέπειες στο χαρακτήρα και στην ψυχή των παιδιών.
Στο ποδόσφαιρο δυστυχώς σήμερα, υπάρχει υπερβολική πίεση στα παιδιά. Θεωρώ ότι στην παρούσα φάση είναι το σημαντικότερο πρόβλημα στον τομέα των υποδομών και στη λειτουργία των ακαδημιών. Προφανώς κι είναι παγκόσμιο πρόβλημα αλλά εμείς οι Έλληνες έχουμε το μεγαλύτερο: ο γονιός ξέρει τα πάντα, είναι προπονητής, διαιτητής, γυμναστής ακόμα και φυσικοθεραπευτής.
Σαφώς δεν είναι όλοι οι γονείς πιεστικοί και παρεμβατικοί κι ακόμα λιγότεροι παρεκτρέπονται. Όμως εκείνοι που παρεξηγούν το ρόλο τους και “ξεφεύγουν” δημιουργούν αφόρητα προβλήματα και πληγώνουν το άθλημα αλλά κυρίως τα παιδιά. Δημιουργούν σύγχυση κι έριδες με τους προπονητές. Τα παιδιά τρέχουν στα γήπεδα για να χαρούν κι αρχίζουν να μην αισθάνονται καλά.
Έτσι οι πιέσεις και οι υπερβολικές αντιδράσεις των γονέων προκαλούν κι άλλες συνέπειες και ίσως την πιο οδυνηρή, οπότε και πολλοί νεαροί σε ηλικία 17-19 ετών, σταματούν το ποδόσφαιρο. Μάλιστα το φαινόμενο αυτό είναι πάρα πολύ συχνό μεταξύ των παιδιών (κατά τεκμήριο από τα πιο ταλαντούχα) που εντάσσονται σε ηλικία 12-14 χρονών στις ομάδες υποδομών των μεγάλων ΠΑΕ.
Κολακευμένοι εν πολλοίς οι γονείς από την πρόταση και την ένταξη του παιδιού τους στην επώνυμη “μεγάλη” ομάδα, κάνουν μεγάλα (όνειρα) σχέδια για το μέλλον του και καλλιεργούν υψηλές προσδοκίες οι οποίες αρκετές- αν όχι τις περισσότερες- φορές διαψεύδονται όταν έρχεται η στιγμή της αλήθειας δηλ. στην ηλικία τω 17-20 ετών όπου συνήθως στην καλύτερη περίπτωση βρίσκονται ως “δανεικοί” σε κάποια ομάδα χαμηλότερης δυναμικής ή κατηγορίας και στην χειρότερη αφήνεται στην τύχη του με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
Το θέμα των προσδοκιών των γονέων και πώς επηρεάζουν την αθλητική επίδοση των παιδιών τους, αποτελεί πια μια ανοιχτή πληγή στον σύγχρονο αθλητισμό. Αυτό συμβαίνει τις περισσότερες φορές γιατί η φιλοδοξία του γονιού είναι να εκπληρώσει τις επιθυμίες τις δικές του και να “βγάλει” τ’ απωθημένα του μέσω του παιδιού του.
Τα παιδιά μας δηλαδή είναι η ναρκισσιστική προέκταση του εαυτού μας. Θέλουμε πάντα το καλύτερο γι αυτά γιατί αποτελούν τον καθρέφτη μας. Επίσης ρόλο παίζει και το λάιφστάιλ της εποχής όλοι θέλουν να γίνουν τα παιδιά τους κάτι σαν τον Μέσι, τον Πικέ και τον Ινιέστα. Έτσι λοιπόν πιέζουν και δεν είναι υποστηρικτικοί και άθελά τους γίνονται παρεμβατικοί και γι αυτό τα παιδιά κουβαλούν ένα φορτίο που έχει να κάνει με τις προσδοκίες των γονέων.
Έχοντας υπόψη όλες αυτές τις επισημάνσεις και προβληματισμούς ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ ορισμένες ιδέες προτάσεις κι – ας μου επιτραπεί- συμβουλές, μέσα από την συστηματική ενασχόληση την πολύχρονη εμπειρία και τα δικά μου προσωπικά λάθη γύρω από αυτό το τόσο ευαίσθητο θέμα. Πιστεύω πραγματικά ότι μπορούν να βοηθήσουν πολύ ουσιαστικά την ΣΧΕΣΗ και την ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ των ΓΟΝΕΩΝ με τους ΠΡΟΠΟΝΗΤΕΣ, κυρίως όμως μπορούν να κάνουν πιο άνετη και πιο όμορφη την “ποδοσφαιρική ζωή” των παιδιών τους.
Έτσι λοιπόν:
– Ενθαρρύνεται το ΠΑΙΔΙ να παίζει ποδόσφαιρο, αλλά σε καμία περίπτωση μην το ΠΙΕΖΕΤΕ να ασχοληθεί περισσότερο απ’ όσο ΘΕΛΕΙ και ΜΠΟΡΕΙ (προσοχή όχι περισσότερο απ’ όσο αρμόζει κι επιβάλλεται από την ηλικία του…) Μην ξεχνάτε ποτέ ότι πριν απ’ όλα ο σκοπός της δραστηριότητας είναι η ευχαρίστηση και η διασκέδαση και μετά η απόδοση και το σκορ.
– Επιβεβαιωθείτε ότι το παιδί σας γνωρίζει ότι είτε χάσει, είτε κερδίσει, είτε παίξει καλά, είτε όχι ΕΣΕΙΣ ΤΟ ΑΓΑΠΑΤΕ . Φροντίστε μάλιστα και να του το λέτε και να του το δείχνετε.
– Μην τσιγκουνεύεστε τα “ΜΠΡΑΒΟ” στο παιδί σας όταν θα έχει καλή απόδοση, χωρίς ωστόσο να το δοξάσετε υπερβολικά. Από την άλλη, μείνετε ψύχραιμοι μετά από μια ήττα ή μετά από μια άσχημη απόδοση του παιδιού. Κάνετε προσπάθεια να του ανεβάσετε το ηθικό. ΕΠΑΙΝΕΣΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΝΟ ΚΑΙ ΜΟΝΟ επειδή ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ.
– Μην στερείτε από το ΠΑΙΔΙ το ποδόσφαιρο για να το τιμωρήσετε , αν η συμπεριφορά του δεν σας ικανοποιεί.
– Πηγαίνετε να το δείτε να παίζει , υποστηρίξτε την ομάδα του, αλλά αφήστε τον προπονητή να διευθύνει τους παίκτες. Μην παίρνετε ούτε την θέση ούτε το ρόλο του. Παρακολουθήστε από μακριά και χωρίς σχόλια τις προσπάθειές του είτε στην προπόνηση είτε στους αγώνες. Μην προσπαθείτε να του αποσπάτε την προσοχή από τον προπονητή του, γιατί το πιο πιθανό είναι να του δημιουργήσει σύγχυση με αποτέλεσμα να πέφτει η απόδοσή του.
– Κατά την διάρκεια των αγώνων μην υιοθετείται άσχημες συμπεριφορές με φωνές, χειρονομίες και βωμολοχίες. Σεβαστείτε τον διαιτητή, την ομάδα, τους άλλους γονείς τον αντίπαλο και προς θεού μη συγκρίνετε το ΠΑΙΔΙ σας με τους συμπαίκτες του. Αντίθετα δώστε έμφαση στις προσπάθειες που κάνει ή που πρέπει να κάνει για να βελτιωθεί.
– Να έχετε εμπιστοσύνη στον προπονητή. Να μην σχολιάζεται τις αποφάσεις του (έστω κι αν διαφωνείτε που είναι θεμιτό κι αναμενόμενο…). Μην αμφισβητείτε την τεχνική του κατάρτιση και την ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ του. Αν όμως συμβαίνει κάτι τέτοιο διακόψτε αμέσως την συνεργασία ή αλλάξτε ποδοσφαιρικό περιβάλλον στο παιδί σας. Η αμοιβαία εμπιστοσύνη κι εκτίμηση είναι εντελώς απαραίτητες προϋποθέσεις για μια σωστή συνεργασία.
– Συζητήστε (στον κατάλληλο χώρο και χρόνο) με τον προπονητή, τους προβληματισμούς, τις απόψεις και τα ενδεχόμενα παράπονα ή διαφωνίες που μπορεί να έχετε, πάντα όμως με ήρεμο και φυσικό τρόπο και κυρίως με διάθεση να ΑΚΟΥΕΙ ο ένας τον άλλο.
– Και το τελευταίο και ίσως το πιο σημαντικό : φροντίστε συστηματικά και με συνέπεια για την τήρηση της επιβαλλόμενης ΕΞΩΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ συμπεριφοράς του παιδιού σας, είναι εξαιρετικά σημαντικό να καταλάβουν όσο γίνεται πιο γρήγορα, όσα παιδιά θέλουν να ασχοληθούν , ότι το ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ είναι ένα πολύ απαιτητικό άθλημα και χρειάζεται να αφοσιωθεί κανείς σ’ αυτό με ΠΑΘΟΣ και ΑΓΑΠΗ. Το ποδόσφαιρο είναι δυνατόν να γίνει τρόπος ζωής αφού μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που σκέπτονται και τον τρόπο που συμπεριφέρονται.
Όταν το παιδί ασχοληθεί συστηματικά με το ποδόσφαιρο δεν θ’ αργήσει να κολλήσει… Στη συνέχεια το άθλημα θα τον οδηγήσει αυτόματα σ’ ένα νέο τρόπο ζωής. Σχεδόν χωρίς να το καταλάβει, αρχίζει να προσέχει πολύ περισσότερο την διατροφή του, την άσκηση του , τον ύπνο του, ακόμη και την καθημερινότητά του. Ουσιαστικά δηλαδή το ποδόσφαιρο με την πάροδο του χρόνου κι εκ των πραγμάτων κάνει το παιδί πιο πειθαρχημένο.
Κατά συνέπεια, η επίμονη κι αυστηρή (ορισμένες φορές) καθοδήγηση του ΠΑΙΔΙΟΥ για την απόκτηση αθλητικών συνηθειών και προτύπων ΕΝΤΟΣ κι ΕΚΤΟΣ (κυρίως) γηπέδων μπορεί και πρέπει να αποτελέσει την καλύτερη ΣΥΜΒΟΥΛΗ και την μεγαλύτερη ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ στην ποδοσφαιρική κι εν γένει αθλητική αλλά και (γιατί όχι…) κοινωνική πρόοδό του.
Αγαπητοί φίλοι, τελικά το άθλημα του ποδοσφαίρου μπορεί να γίνει ΜΑΘΗΜΑ ΖΩΗΣ. Ένα μάθημα που διδάσκει ουσιαστικά τρία πράγματα: πρώτον ΔΟΥΛΕΙΑ, δεύτερον ΔΟΥΛΕΙΑ και τρίτον ΔΟΥΛΕΙΑ. Δουλειά όμως και μέσα κι έξω από το γήπεδο, χωρίς φτηνές δικαιολογίες κι εύκολη μετάθεση ευθυνών (φταίνε πάντα οι άλλοι) γιατί όπως προσφυώς έχει λεχθεί οι δικαιολογίες φέρνουν (γεννούν) ήττες για αποτυχίες.
Ο μεγάλος στόχος από την ενασχόληση του παιδιού με το ποδόσφαιρο είναι να βελτιωθούν (τα παιδιά) ως ΑΘΛΗΤΕΣ και κυρίως ως ΑΝΘΡΩΠΟΙ. Ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο- κατά την άποψή μου- είναι ότι η βασική επιδίωξη, μέριμνα και φροντίδα των ΓΟΝΕΩΝ δεν πρέπει να είναι για το αποτέλεσμα (σκορ) τόσο (χωρίς να παραβλέπουμε τα έντονα συναισθήματα που προκαλεί…), όσο για την απόδοση, την συμμετοχή, την συμπεριφορά και προπάντων και κυρίως για την ΧΑΡΑ που βιώνουν (αισθάνονται) τα παιδιά μέσα από το παιχνίδι.
* Άρθρο του Διονύση Διατσίγκου που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της ΕΠΣ Αργολίδας (epsarg.gr)
Επιμέλεια Γιάννης Βαλμάς, για το football-academies.gr
