Γράφει ο Δημήτρης Πετρούνιας*
Μετά από αρκετές μελέτες των τελευταίων χρόνων οι επιστήμονες αποφάνθηκαν στο ότι το θέμα της ηγεσίας στον αθλητισμό και στις επιχειρήσεις έχουν πολλά κοινά σημεία.
Ο Sage (1973) προσομοίωση τα ομαδικά αθλήματα με μια μορφή εργασίας όπου ο κάθε αθλητής έχει να κάνει κάτι μέσα στην ομάδα.
Ο ορθός συντονισμός τω προσπαθειών οδηγεί στην επιτυχία της ομάδας. Συγκεκριμένα ο ρόλος του προπονητή μοιάζει με εκείνον του διευθυντή μιας επιχείρησης όπου σκοπός και των δύο είναι να ηγηθούν των ατόμων ώστε να βρεθούν τα κατάλληλα κίνητρα για μεγιστοποίηση της απόδοσης.
Ως μια γενική εικόνα της ηγεσίας θα μπορούσαμε να λάβουμε υπόψιν μας την ρήση του Eric Hoffer που ανέφερε πως «ο ηγέτης πρέπει να είναι πρακτικός και ρεαλιστής, πρέπει όμως να μιλάει σαν οραματιστής και ιδεολόγος» όμως ο Straub (1980) μέσω ερευνών το ανέλυσε περαιτέρω και διέκρινε τρεις τύπους ηγέτη :
1. Τον «σκληρό» ηγέτη όπου η πειθαρχία είναι το πρώτο συστατικό της επιτυχίας. Άξια αναφοράς είναι η φράση του «Εφόσον έχεις τα άλογα πρέπει να είσαι ικανός και να τα κουμαντάρεις» η οπόια έμεινε στην ιστορία της προπονητικής θεωρίας.
2.Τον ηγέτη που πείθει,ο οποίος χειρίζεται την ομάδα,έτσι ώστε να δεχθούν τις απόψεις του.Είναι σαφώς πιο δημοκρατικός από την προηγούμενη περίπτωση ηγέτη κάνοντας τον προγραμματισμό της ομάδας ακούγοντας όμως και τις απόψεις των αθλητών
3.Τον πολύ «φιλικό» ηγέτη ο οποίος προσφέρει την απόλυτη ελευθερία.Σε αυτή την περίπτωση συνήθως υπάρχουν πολλοί αρχηγοί και λόγω της έλλειψης στοχευμένης κατεύθυνσης η ομάδα ενδέχεται να μην έχει την απαιτούμενη ομοιογένεια.
Το σύνηθες μοντέλο ηγεσίας στην προπονητική είναι το πρώτο, όπου η συμπεριφορά είναι κατά συντριπτική πλειοψηφία αυταρχική και δογματική. Σαν ειδικοί όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι αθλητικοί χώροι είναι χώροι καλλιέργειας και αγωγής της ανθρώπινης ποιότητας οπότε θα προτείναμε μια αναθεωρημένη μορφή ηγεσίας όπου θα εμπεριέχει τα εξής :
1. O αυστηρός ηγέτης παρά την αυστηρότητα του να κατανοεί τα συναισθήματα των αθλητών του και να δέχεται τις απόψεις τους. Βασικό στοιχείο είναι να διαχωρίσει την αυστηρότητα από την σκληρότητα.
2. Ο ηγέτης που συμβουλεύεται δίνει την εικόνα πως εκτιμά την εικόνα της ομάδας και των παικτών.Ψυχολογικά είναι πάρα πολύ σημαντικό για έναν παίκτη να γίνεται κοινωνός μιας απόφασης από το να έιναι απλά ένα εκτελεστικό όργανο.
3.Ο ηγέτης σε αρκετές περιπτώσεις πρέπει να υποτάσσει την μοναδικότητα του και να γίνεται ισότιμο μέλος μέσα στην ομάδα
4.Να είναι αυτός που εμπνέει και όχι αυτός που απλά προσπαθεί να υλοποιήσει ένα όραμα.Η διάχυση του οράματος στην ομάδα δημιουργεί εικόνες,εμπειρίες και ψυχική ανάταση.
O Δημήτρης Πετρούνιας γράφει για το Football-Academies.gr
Βιβλιογραφία: Γιάννης Ζέρβας, 2002, Ψυχολογία Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
Πετρούνιας Δημήτριος
Εκπαιδευτικός – Ασκούμενος Ψυχολόγος
Κάτοχος πιστοποίησης προπονητικής ποδοσφαίρου Uefa C
