Γράφει ο Αχιλλέας Υφαντίδης, Εκπαιδευτής – Επιστημονικός Συνεργάτης και Ψυχολόγος στις μικρές Εθνικές Ομάδες Ποδοσφαίρου
Ποιο είναι πιο επώδυνο;
Να μην αντέχεις ή να μη σε αντέχουν;
Ποιο είναι το αίτιο και πιο το αποτέλεσμα;
Στον κόσμο των επιχειρήσεων υπάρχει ένας όρος που αποτυπώνεται ως “Break even point” (νεκρό σημείο) δηλαδή το ποσό ακριβώς του κύκλου εργασιών με το οποίο μια επιχείρηση καλύπτει το σύνολο των εξόδων της, μη πραγματοποιώντας ούτε κέρδος ούτε ζημιά.
Στον χώρο της Ψυχολογίας, το νεκρό σημείο θα μπορούσε να είναι το όριο εκείνο της διαδικασίας των σκέψεων ενός ατόμου που δημιουργούν συμπεριφορές και δράσεις που το άτομο αντέχει να πράξει χωρίς να “σπάσει” ψυχολογικά.
Το όριο δηλαδή της δράσης και του τέλματος.
Το όριο της ελπίδας και της απογοήτευσης.
Το όριο του κινήτρου και του αντικινήτρου.
Αυτό το όριο δεν είναι καθόλου ευδιάκριτο στους άλλους. Πολλές φορές ούτε καν στο ίδιο το άτομο. Και η υπέρβασή του δεν γίνεται από τη μία ημέρα στην άλλη αλλά αργά, σταδιακά, σαν σταγόνα που σπάει με υπομονή τον βράχο.
Ο ενθουσιασμός που μπορεί να μετατραπεί σε παρόρμηση, η αποστασιοποίηση που μπορεί να μετατραπεί σε κατάθλιψη, ο φόβος που μπορεί να μετατραπεί σε φοβία, το στρες που μπορεί να μετατραπεί σε δυσλειτουργικό άγχος, η ευφορία της νίκης που μπορεί να μετατραπεί σε επικίνδυνη χαλάρωση και αποδιοργάνωση, η πίεση για αποτελέσματα που μπορεί να μετατραπεί από εργαλείο ώθησης σε λόγο απόδρασης από την πραγματικότητα, οι προσδοκίες εαυτού αλλά και οι προσδοκίες των άλλων για σένα, που από ελατήριο για εκτόξευση μετατρέπονται σε πνιγηρή θηλιά στο λαιμό, συναντώνται καθημερινά και καθορίζουν στάσεις ζωής και καριέρες.
Απέναντι σε αυτόν τον ύπουλο αντίπαλο, υπάρχει ένας σύμμαχος.
Η αποφασιστικότητά μας να μιλάμε. Να επικοινωνούμε, να μοιραζόμαστε τον πόνο, τα αδιέξοδα, τον πανικό, τη ντροπή, τον φόβο, τα δυσλειτουργικά πιστεύω μας.
Στο ποδόσφαιρο, το νεκρό σημείο το ξεπέρασαν τεράστιοι άσσοι και φερέλπιδες σούπερ σταρ, ο κάθε ένας για τους δικούς του λόγους και σε διαφορετικές συνθήκες.
Άνρες Ινιέστα και Τζιανλουίτζι Μπουφόν με την κατάθλιψη.
Μαραντόνα και Τζορτζ Μπεστ με την αδυναμία τους να διαχειριστούν την τεράστια πίεση της φήμης τους, Νεϊμάρ και Μέσσι με την αδυναμία τους να διαχειριστούν την πίεση των προσδοκιών ενός Έθνους, Τόνι Άνταμς, Πωλ Γκασκόιν, Μάριο Μπαλοτέλι, κλπ
Την αντιμετωπίζει ενδεχομένως και το παιδί μας. Στο γήπεδο, που θέλει να χαρεί αλλά δυστυχώς ακούει ότι “πρέπει” και να βάλει γκολ, στο σχολείο, που θέλει να μάθει αλλά βλέπει δυστυχώς ότι “πρέπει” και να “παπαγαλίσει”, στις πολλαπλές εξωσχολικές υποχρεώσεις του και στα βεβαρημένα προγράμματά του, που του διευρύνουν ορίζοντες αλλά παράλληλα του στερούν τον όποιο χρόνο να νιώσει και να ζήσει σαν παιδί.
Και καλείται να αντέξει. Με κίνδυνο κάποια στιγμή, αν δεν έχει σωστό υποστηρικτικό περιβάλλον και κατάλληλη συμβουλευτική, να μην αντέχει μετά τον ίδιο του τον εαυτό….
