Στο προσκήνιο και σε γενική χρήση επανέρχεται το μέτρο της άδειας ειδικού σκοπού για τους εργαζόμενους γονείς, καθώς μπαίνει προσωρινό λουκέτο λόγω της πανδημίας του Covid-19 και στα δημοτικά σχολεία και στα νηπιαγωγεία.
Όπως έχει διευκρινίσει το υπουργείο Εργασίας με πρόσφατη εγκύκλιό του, προκειμένου για εργαζόμενους/ες που έχουν ήδη εξαντλήσει το δικαίωμα της ετήσιας κανονικής άδειας για το έτος 2020, γίνεται αποδεκτό ότι, κατά την τέταρτη μέρα του 4ημέρου σχήματος της άδειας ειδικού σκοπού, μπορεί να δηλωθεί οποιαδήποτε άλλη νόμιμη άδεια δικαιούται ο εργαζόμενος, είτε αυτή χορηγείται με αποδοχές είτε χωρίς αποδοχές, όπως π.χ. άδεια για την παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης των παιδιών, άδεια λόγω ασθένειας τέκνου, άδεια άνευ αποδοχών.
Σύμφωνα με την σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας, το μέτρο της άδειας ειδικού σκοπού χορηγείται υπό τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις για όλο το διάστημα που διαρκεί η αναστολή λειτουργίας των σχολείων, χωρίς να χρειάζεται να εκδοθεί νέα ρύθμιση.
Προκειμένου για εργαζόμενους γονείς τέκνων τα οποία είναι εγγεγραμμένα ή φοιτούν σε μονάδες/δομές παροχής φροντίδας ή εκπαίδευσης των οποίων η λειτουργία ή η δια ζώσης εκπαιδευτική λειτουργία αναστέλλεται, συστήνεται κατ’ αρχήν η παροχή εξ αποστάσεως εργασίας, εφόσον αυτή είναι εφικτή.
Εάν δεν είναι δυνατή η παροχή εξ’ αποστάσεως εργασίας, τότε ως εναλλακτική χορηγείται η άδεια ειδικού σκοπού, ως ισχύει και σύμφωνα με τις σχετικές εγκύκλιες οδηγίες που έχουν ήδη εκδοθεί για τους δικαιούχους αυτής και για άλλα επιμέρους ζητήματα.
Με την ίδια εγκύκλιο διευκρινίζεται επίσης ότι η άδεια ειδικού σκοπού δύναται να χορηγείται και στην περίπτωση που παιδί το οποίο φοιτά στο δημοτικό σχολείο τίθεται σε κατ’ οίκον περιορισμό έπειτα από επαφή του με επιβεβαιωμένο κρούσμα εντός της σχολικής μονάδας, όπως τμήμα του ολοήμερου σχολείου ή μαθήματα ειδικότητας (π.χ. γαλλικών ή γερμανικών), τα οποία τα παιδιά παρακολουθούν διατμηματικά, εξαιτίας του οποίου αναστέλλεται η λειτουργία του τμήματος το οποίο παρακολούθησε το παιδί που νόσησε αλλά και το παιδί που τίθεται σε κατ’ οίκον περιορισμό, χωρίς ωστόσο να ανασταλεί η λειτουργία του βασικού τμήματος στο οποίο φοιτά το τελευταίο. Στην περίπτωση αυτή τα σχολεία θα πρέπει να χορηγούν στους γονείς σχετικές βεβαιώσεις.
Πώς χορηγείται η άδεια ειδικού σκοπού
Υπενθυμίζεται ότι η άδεια ειδικού σκοπού αποτελεί ένα ειδικό σχήμα άδειας τριών ημερών που ακολουθείται από τη χορήγηση μίας ημέρας ετήσιας κανονικής άδειας, σχήμα το οποίο επαναλαμβάνεται κυκλικά ανά τέσσερις ημέρες. Αναλυτικότερα, οι δύο πρώτες ημέρες χορηγούνται με αποδοχές από τον εργοδότη, η τρίτη ημέρα επιδοτείται από τον τακτικό προϋπολογισμό και η τέταρτη ημέρα αφαιρείται από την ετήσια κανονική άδεια του εργαζόμενου. Τα σχήμα αυτό επαναλαμβάνεται κυκλικά, σύμφωνα με την αίτηση του εργαζόμενου, κατά το διάστημα της προσωρινής αναστολής λειτουργίας της εν λόγω σχολικής ή μονάδας φροντίδας του παιδιού.
Προκειμένου για εργαζόμενους/ες που έχουν ήδη εξαντλήσει το δικαίωμα της ετήσιας κανονικής άδειας για το έτος 2020, γίνεται αποδεκτό ότι, κατά την τέταρτη μέρα του 4ημέρου σχήματος της άδειας ειδικού σκοπού, μπορεί να δηλωθεί οποιαδήποτε άλλη νόμιμη άδεια δικαιούται ο εργαζόμενος, είτε αυτή χορηγείται με αποδοχές είτε χωρίς αποδοχές, όπως π.χ. άδεια για την παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης των παιδιών, άδεια λόγω ασθένειας τέκνου, άδεια άνευ αποδοχών.
Για άλλες περιπτώσεις κατά τις οποίες το παιδί και όχι ο γονέας, εξαιτίας άλλης επαφής του με επιβεβαιωμένο κρούσμα Covid-19 απαιτείται να τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό, λόγω των έκτακτων μέτρων για τον COVID-19 και κατόπιν οδηγιών που έχουν δοθεί αρμοδίως από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (Ε.Ο.Δ.Υ.), ενώ η μονάδα/το τμήμα παροχής φροντίδας ή εκπαίδευσης των παιδιών δεν έχει αναστείλει τη λειτουργία της/του, τότε ο εργαζόμενος, με απόφαση του εργοδότη, δύναται να παρέχει εξ’ αποστάσεως εργασία για το διάστημα αυτό, εφόσον είναι εφικτό.
Εάν δεν είναι εφικτή η παροχή εξ’ αποστάσεως εργασίας συστήνεται η εύλογη προσαρμογή του ωραρίου του/της εργαζόμενου/ης για το επίμαχο διάσημα προκειμένου να μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες φροντίδας του παιδιού κατά το διάστημα της υποχρεωτικής παραμονής του στο σπίτι και εάν ούτε και αυτό είναι εφικτό τότε ο/η εργαζόμενος/η δύναται να απουσιάζει δικαιολογημένα από την εργασία του/της.
Στην τελευταία περίπτωση και καθώς δεν δικαιολογείται η χρήση της άδειας ειδικού σκοπού, συστήνεται να γίνεται αναλογική εφαρμογή της διάταξης για τον κατ’ οίκον περιορισμό των εργαζομένων, σύμφωνα με την οποία μετά τη λήξη του κατ’ οίκον περιορισμού (εν προκειμένω του παιδιού και όχι του ιδίου), ο εργαζόμενος δύναται να αναπληρώνει το ήμισυ των ωρών που αντιστοιχούν στις εργάσιμες ημέρες παραμονής του κατ’ οίκον, κατά 1 ώρα ημερησίως, σε άλλες εργάσιμες ημέρες, ενώ ο εργοδότης καταβάλλει κανονικά το σύνολο των αποδοχών και των ασφαλιστικών εισφορών, ως αναλυτικά ορίζεται από τη σχετική διάταξη.
Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω θα πρέπει να εφαρμόζονται με βάση την καλή πίστη και τα χρηστά και συναλλακτικά ήθη, καθώς έρχονται να εξυπηρετήσουν τον σκοπό της διασφάλισης της δημόσιας υγείας, τόσο στο πλαίσιο της εργασίας όσο και στο πλαίσιο λειτουργίας των μονάδων παροχής φροντίδας και εκπαίδευσης των παιδιών και ότι οι εργαζόμενοι γονείς θα πρέπει να διευκολύνονται ως προς την πιστή τήρηση του κατ’ οίκον περιορισμού των παιδιών τους.
Οι νομοθετικές ρυθμίσεις για τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού και οι ήδη εκδοθείσες σχετικές εγκύκλιοι θα ισχύουν για όλο το διάστημα που στο πλαίσιο της προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του COVID-19 θα υιοθετούνται έκτακτα και προσωρινά μέτρα για τη λειτουργία των σχολείων και δεν απαιτείται η έκδοση νέας νομοθετικής ρύθμισης ή άλλης εγκυκλίου