Του Αθανάσιου Κουκάκη, Newsbomb
Ως τροφοδότης του πληθωρισμού αναμένεται να λειτουργήσουν τα 650 εκατ., ευρώ που θα διαθέσει η κυβέρνηση μέσω του Market Pass, καθώς επιδοτούν απευθείας την κατανάλωσή.
Στη βάση αυτή, υπό μακροοικονομική σκοπιά, το μέτρο θα προκαλέσει μεγαλύτερα προβλήματα από αυτά που επιθυμεί να επιλύσει, διατηρώντας την ακρίβεια και συντηρώντας την «υπερθέρμανση» στην αγορά τροφίμων.
Πώς κατέληξε η κυβέρνηση στον τρόπο ενίσχυσης μέσω του Market Pass; Αξιοποίησε την τελευταία Έρευνα Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής που είχε καταδείξει πως το μέσο ποσό που ξόδεψαν το 2020 τα νοικοκυριά για τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά ανήλθε σε 295,82 ευρώ (το αντίστοιχο ποσό των φτωχών νοικοκυριών ήταν 245,18 ευρώ και των μη φτωχών νοικοκυριών 306,22 ευρώ).
Το οικονομικό επιτελείο πήρε το προαναφερόμενο ποσό των 295,82 ευρώ και το αύξησε κατά τον τρέχοντα πληθωρισμό, ήτοι κατά 8,5%. Έτσι, κατέληξε στο ότι ένα ζευγάρι χωρίς παιδιά καταναλώνει 320 ευρώ για τις μηνιαίες αγορές τροφίμων και ως εκ τούτου θα δικαιούται μηναία ενίσχυση 32 ευρώ μέσω του Food Pass.
Είναι αυτό σωστό; Όχι. Διότι ο πληθωρισμός των τροφίμων (η στατιστική ομάδα διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά) μεταξύ Νοεμβρίου 2021 και Νοεμβρίου 2022 έχει αυξηθεί κατά 15%. Οπότε η ελάχιστη μηναία ενίσχυση για ένα ζευγάρι χωρίς παιδία θα έπρεπε να είναι στα 44 ευρώ, ήτοι 12 ευρώ μεγαλύτερη σε σχέση με αυτή που θα χορηγήσει η κυβέρνηση.
Αυτό σημαίνει πως ήδη το Market Pass υπολείπεται των πραγματικών αναγκών των νοικοκυριών.
Αλλά συνολικά το μέτρο είναι λάθος, διότι αντί να αφήσει τις τιμές να αποκλιμακωθούν διατηρεί υψηλά το κόστος τροφίμων μέσω της επιδότησης. Έτσι, θα δούμε πως οι τιμές των προϊόντων που απαρτίζουν τη στατιστική ομάδα διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά της ΕΛΣΤΑΤ θα παραμείνουν αυξημένες για περισσότερο διάστημα, ακόμη και εάν οι τιμές της ενέργειας αποκλιμακωθούν ταχύτερα.
Άλλωστε ήδη το φαινόμενο αυτό έχει καταγραφεί με τις επιδοτήσεις στην αγορά καυσίμων που δεν παρήγαγαν κανένα απτό αποτέλεσμα.
Κερδισμένες θα είναι μόνον οι επιχειρήσεις τροφίμων και ειδικά τα σούπερ μάρκετ που θα δουν το τζίρο τους να αυξάνεται κατά 650 εκατ. ευρώ χωρίς μάλιστα οι επιχειρήσεις να κάνουν οποιαδήποτε προωθητική ενέργεια που θα ήταν υπέρ των καταναλωτών και θα συνοδευόταν με κάποιο κόστος για αυτές (εκπτώσεις, προσφορές, κ.α.).
Το 2021 ο τζίρος των σούπερ μάρκετ (Ηπειρωτική Ελλάδα και Κρήτη μη συμπεριλαμβανομένων πωλήσεων της Lidl) διαμορφώθηκε στα επίπεδα των 7,951 δισ. ευρώ, από 7,905 δισ. ευρώ το 2020. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 2022 θα ανέλθει κοντά στα 8,4 δισ. ευρώ. Λόγω της ενίσχυσης ύψους 10% επί των αγορών των νοικοκυριών που αποφάσισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη από τον Φεβρουάριο έως τον Ιούλιο 2023, το επόμενο έτος ο τζίρος των σούπερ μάρκετ αναμένεται να αγγίξει τα 9 δισ. ευρώ!
