Την ίδια στιγμή που οι επιστήμονες περιμένουν ισχυρό σεισμό, όπως πολλοί πλέον παραδέχονται, στη χώρα, υπάρχουν Δήμοι που αμελούν τον προσεισμικό έλεγχο στα σχολεία.
Την καταγγελία αυτή έκανε ο σεισμολόγος κ. Γεράσιμος Παπαδόπουλος με ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης:
«Δήμοι αμελούν προσεισμικό έλεγχο σχολείων! Μαθαίνω ότι αυτό πράγματι συμβαίνει, π.χ. στην Αττική. Δηλαδή τι πρέπει να γίνει? Να τους καταγγείλουμε ονομαστικά? Γιατί αν συνεχίσουν θα γίνει και αυτό. ΟΧΙ ΣΕ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΣΕΙΣΜΙΚΆ ΤΕΜΠΗ», έγραψε ο σεισμολόγος, ο οποίος μάλιστα επανέλαβε την καταγγελία για ολιγωρία:
«Η Αντισεισμική Προστασία στο κρίσιμης σημασίας τοπικό επίπεδο, πάσχει, είναι πολύ πίσω. Πολλοί δήμοι αμελούν, αδιαφορούν, καθυστερούν. Οι δημότες να πιέσουν, να διαμαρτυρηθούν, να απαιτήσουν. Οι σεισμοί δεν περιμένουν και δεν συγχωρούν», έγραψε.
Σε άλλους Δήμους πάντως, οι έλεγχοι φαίνεται να προχωρούν. Στον Κορυδαλλό πχ, ανακοινώθηκε προχτές ότι ολοκληρώθηκε ο Προσεισμικός Έλεγχος στα σχολεία. Παράλληλα, μαθητές και εκπαιδευτικοί συμμετείχαν σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα που διοργάνωσε ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας σε συνεργασία με τον Δήμος Κορυδαλλού με θέμα: «Σεισμός και Προστασία σε μαθητές Νηπιαγωγείων, Δημοτικών, Γυμνασίων, Λυκείων Κορυδαλλού». Στη Θεσσαλία, τον επόμενο μήνα αναμένεται να ξεκινήσει το πρόγραμμα προσεισμικού ελέγχου στα σχολεία, το οποίο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέσα στον επόμενο έναν χρόνο. Στον Βύρωνα, με αφορμή την πρόσφατη Επίκαιρη Ερώτηση που κατέθεσε το ΚΚΕ στη Βουλή για την κατάσταση των σχολείων τοπυ Δήμου και ειδικότερα για το 1ο και 6ο Δημοτικά σχολεία, στα οποία εκκρεμούν τα αποτελέσματα του δευτεροβάθμιου προσεισμικού ελέγχου, ο υποψήφιος βουλευτής του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης τόνισε ότι δεν πρέπει να υπάρξει «κανένας συμβιβασμός με τέτοια σχολεία το 2023».
Ολα αυτά δείχνουν ότι οι προσεισμικοί έλεγχοι στα σχολεία, τουλάχιστον «δεν τρέχουν» αν δεν καθυστερούν, παρά τις προειδοποιήσεις των επιστημόνων.
Η βασική αρμοδιότητα των προσεισμικών ελέγχων ανήκει -πλέον- στο ΤΕΕ, που ορίζει εξειδικευμένους μηχανικούς στα θέματα αντισεισμικής τεχνολογίας, τους οποίους εκπαιδεύει ο ΟΑΣΠ ώστε να προβούν σε ταχύ πρωτοβάθμιο έλεγχο που μπορεί να γίνει μέσα σε έξι μήνες. Βέβαια και οι Δημοι οφείλουν να υποδεικνύουν ύποπτες κατασκευές, ενώ είναι ερώτημα αν όλα αυτά θα προχωρήσουν σύμφωνα με το πρόγραμμα που αποφασίστηκε μετά από την τραγωδία του σεισμού της Τουρκίας.
Σεισμός πάνω από 6 Ρίχτερ είναι πιθανό να συμβεί στον Κορινθιακό…
Ο Γερ.Παπαδόπουλος, μιλώντας χτες στην ιστοσελίδα newsbomb, εκτίμησε ότι ένας σεισμός πάνω από 6 Ρίχτερ είναι πιθανό να συμβεί στον Κορινθιακό κόλπο στο αργά ή γρήγορα.
«Εκείνο το οποίο λένε τα επιστημονικά δεδομένα που έχουμε από το 1850 μέχρι τώρα είναι ότι οι ισχυροί σεισμοί με μέγεθος 6 Ρίχτερ ή και μεγαλύτερο στον Κορινθιακό κόλπο επαναλαμβάνονται κατά μέσο όρο περίπου κάθε 25 με 30 χρόνια», δήλωσε αρχικά ο κ. Παπαδόπουλος αναφερόμενος στον σεισμό του 1995 στο Αίγιο, στις Αλκυονίδες το 1981 και στην Ερατίνη το 1965 και άλλους στο παρελθόν.
Ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος τόνισε ότι τα στοιχεία αυτά δεν μπορούν να αμφισβητηθούν και μια τέτοια πρόβλεψη δεν είναι μέρος φαντασίας αλλά βάσει επιστημονικών στοιχείων. «Κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει. Όποιος ισχυριστεί ότι δεν είναι έτσι ή δεν γνωρίζει ή λέει ψέματα. Άμα δεν είναι έτσι να μας πει πώς είναι… τα στοιχεία είναι εδώ», ξεκαθαρίζει ο σεισμολόγος.
Από το 1995 έχουν πλέον περάσει 28 χρόνια χωρίς να υπάρχει κάποιος ισχυρός σεισμός πάνω από 6 Ρίχτερ. «Έχουμε ήδη αρχίσει να υπερβαίνουμε τον μέσο όρο. Είμαστε 28 χρόνια μετά και κατά συνέπεια φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι αργά ή γρήγορα θα ξαναγίνει ισχυρός σεισμός στην περιοχή του Κορινθιακού Κόλπου. Με βάση αυτό πρέπει να υπάρξει προετοιμασία, πρόληψη και ετοιμότητα», δήλωσε χαρακτηριστικά στο Newsbomb.gr ο κ. Παπαδόπουλος.
Μάλιστα τόνισε ότι «Αυτά τα οποία λέω και τα εννοώ είναι σχεδόν αυτονόητα. Δεν πιστεύω ότι λέω κάποια ισχυρή σοφία, όμως τα ξεχνάμε και δεύτερον αμελούμε να κάνουμε προετοιμασία».
Στην ίδια ιστοσελίδα εξάλλου, μίλησαν και ο διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Θανάσης Γκανάς και ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας, οι οποίοι εξήγησαν ότι είναι γνωστή στην επιστημονική κοινότητα η υψηλή σεισμικότητα της εν λόγω περιοχής η οποία μπορεί να δώσει σεισμό μέχρι και 7 Ρίχτερ.
Αμφότεροι συμφωνούν πως μπορούν να προχωρήσουν σε αντισεισμικά έργα τα οποία έχουν ήδη αρχίσουν να γίνονται ώστε να «θωρακιστούν» οι υποδομές σε περίπτωση που συμβεί κάτι το απευκταίο.
Τρεις κατηγορίες σχολικών κτηρίων
Σε πρόσφατη ερώτηση τοπικής ιστοσελίδας της Μαγνησίας προς τον κ. Λέκκα για τους προσεισμικούς ελέγχους στα σχολεία, ο καθηγητής ανέφερε ότι, τα 17.000 σχολεία στη χώρα, χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες.
Η πρώτη αφορά στα σχολεία που είναι μέχρι το 1959 κατασκευασμένα και οπωσδήποτε θα πρέπει να γίνει προσεισμικός έλεγχος αλλά δεν υποστηρίζεται ότι είναι επικίνδυνα, η δεύτερη κατηγορία που είναι μέχρι το 1984 κι έχουν αντισεισμική επάρκεια κι αυτά που είναι από το 1984 και μετά και είναι σε πολύ καλή κατάσταση. Πλέον θα υπάρχει ψηφιακό δελτίο ελέγχου, το ΤΕΕ θα επιλέξει και θα εκπαιδεύσει 2.500 μηχανικούς για να κάνουν τους ελέγχους και μέσα σε ένα χρόνο θα έχουν ολοκληρωθεί οι έλεγχοι σε όλα τα δημόσια κτίρια, ξεκινώντας από τα σχολεία.
Να σημειωθεί ότι μετά από τον έντονο προβληματισμό που έχουν προκαλέσει οι πρόσφατοι σεισμοί σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στη γειτονική Τουρκία, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να προχωρά στον προγραμματισμό προσεισμικών ελέγχων. Υπενθυμίζεται ότι προτεραιότητα πρόκειται να δοθεί στα δημόσια κτίρια, ιδιαίτερα στα σχολεία και στα νοσοκομεία και ο πρωτοβάθμιος έλεγχος θα είναι υποχρεωτικός και στη συνέχεια, εφόσον απαιτηθεί, θα γίνεται και δευτεροβάθμιος έλεγχος.
Προσεισμικοί έλεγχοι… εξ αποστάσεως;
Σκοπός των προσεισμικών ελέγχων, οι οποίοι σύμφωνα με πληροφορίες υπολογίζεται να ολοκληρωθούν σε ορίζοντα 6 έως 8 μηνών, θα είναι η καταγραφή και εκτίμηση της σεισμικής διακινδύνευσης τους προκειμένου να καθοριστούν οι προτεραιότητες σε εθνικό επίπεδο ώστε να ληφθούν περαιτέρω μέτρα, εφόσον απαιτούνται.
Μιλώντας στα «ΝΕΑ» και τον Προκόπη Γιόγιακα, ο ακαδημαϊκός, μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών και ομότιμος καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) Παναγιώτης Καρύδης, τόνισε την αναγκαιότητα οι έλεγχοι «να γίνουν σωστά, όχι μόνο… εξ αποστάσεως, και, το κυριότερο, να ολοκληρωθούν».
Εύλογα κανείς αναρωτιέται εδώ, τι σημαίνει προσεισμικός έλεγχος εξ αποστάσεως, αλλά και τι αποτελεσματικότητα μπορεί να έχει.
Τι ισχύει με τους ελέγχους
Στο ερώτημα κατά πόσο ένας έλεγχος μπορεί να γίνει εξ αποστάσεως, για παράδειγμα σε ένα σχολείο, ο κ. Καρύδης ανέφερε, σύμφωνα με το δημοσίευμα, πως «μπορεί, και έχει γίνει. Οι ελεγκτές συμπληρώνουν (ή συμπλήρωσαν) απλώς ένα έντυπο χωρίς να πάνε για ενδελεχή επί τόπου έλεγχο».
Μετά την αναφορά του στην μεγάλη σημασία του ελέγχου των οροφοκονιαμάτων των σχολείων, υποστήριξε ότι υπάρχουν συγκεκριμένα ερωτήματα σχετικά με τα κτίρια, τα οποία μπορούν να απαντηθούν χωρίς να πάει ο ελεγκτής στο εκάστοτε κτίσμα.
Στη συνέχεια ο κ. Καρύδης τόνισε ότι, «υπάρχουν και ορισμένες ερωτήσεις οι απαντήσεις των οποίων απαιτούν τον επί τόπου έλεγχο. Ο ελεγκτής πρέπει να διαπιστώσει ο ίδιος αν, για παράδειγμα, υπάρχουν ρωγμές μετά από έναν σεισμό σε ένα σχολείο, αν υπάρχει διάβρωση σκελετού, αν υπάρχουν κάγκελα στα παράθυρα τα οποία ενδεχομένως να εμποδίζουν την έξοδο των μαθητών στην περίπτωση κατάρρευσης, αν υπάρχουν σπασμένα σκαλοπάτια, εάν είναι χαλασμένες οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, αν δεν υπάρχει σήμανση που να δείχνει την έξοδο στο σκοτάδι (στην περίπτωση που υπάρχει διακοπή ρεύματος)».
Υποχρεωτικοί, αλλά γίνονται;
Να θυμίσουμε ότι οι προσεισμικοί έλεγχοι στα δημόσια κτήρια, ανάμεσα στα οποία και στα σχολεία, έγιναν υποχρεωτικοί όπως δήλωσε τον περασμένο Μάρτιο σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμιος Λέκκας με αφορμή τους ελέγχους σε 35.000 κτήρια σε σχολεία, νοσοκομεία και άλλες δημόσιες υπηρεσίες.
«Από το 2002 είχε αρχίσει ο προσεισμικός έλεγχος κρίσιμων γενικά υπηρεσιών αλλά είχε ένα χαρακτήρα προαιρετικό. Ο κάθε φορέας, εάν ήθελε, ζητούσε να γίνει έλεγχος παρά τις εκκλήσεις του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας. Αν δεν ήθελε δεν τον έκανε. Τώρα πια οι έλεγχοι αυτοί γίνονται υποχρεωτικοί» διευκρίνισε ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ επισημαίνοντας ότι είναι άγνωστος ο αριθμός των κτηρίων που έχουν πρόβλημα.
Μιλώντας στην εκπομπή «Συνδέσεις» τόνισε ότι σε συνεργασία με τον υπουργό Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης, Χρήστο Στυλιανίδη, έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες ενέργειες για να προχωρήσει το μέτρο. «Έτσι είμαστε ώριμοι πια να προχωρήσουμε στην υποχρεωτικότητα των ελέγχων. Κάθε σχολείο, κάθε νοσοκομείο κάθε δημόσια υπηρεσία, το κτήριο που έχει μέσα σε ένα εξάμηνο θα πρέπει να ελεγχθεί και να γίνει ο πρωτοβάθμιος έλεγχος και αν απαιτηθεί, ο δευτεροβάθμιος».
Έλεγχοι σε συνεργασία με το ΤΕΕ
Σύμφωνα με τον κ. Λέκκα το ΤΕΕ θα ορίσει εξειδικευμένους μηχανικούς στα θέματα αντισεισμικής τεχνολογίας, θα τους εκπαιδεύσει ο ΟΑΣΠ και συνέχεια θα προβούν σε ταχύ πρωτοβάθμιο έλεγχο που μπορεί να γίνει μέσα σε έξι μήνες.
«Εάν τα κτήρια αυτά δεν πληρούν τους όρους της οπτικής αναγνώρισης, δηλαδή δεν είναι αντισεισμικά, τότε θα πάμε στον δευτεροβάθμιο έλεγχο όπου υπάρχουν έτοιμοι κανονισμοί για τις ενισχύσεις των κτηρίων.
Όπως επισήμανε ο αρχικός έλεγχος αφορά 35.000 – 40.000 κτήρια από το σύνολο των 80.000 που ανήκουν στο Δημόσιο. «Θα αρχίσουμε από τα κτήρια κρίσιμων υπηρεσιών (σχολεία, νοσοκομεία, υπηρεσίες που δέχονται κόσμο) και στη συνέχεια θα πάμε σε άλλα κτήρια. Όλα αυτά τα στοιχεία θα συγκεντρώνονται σε μια βάση δεδομένων με ηλεκτρονικό τρόπο για να γίνει μια αποτίμηση του δομικού ιστού στη χώρα» σημείωσε ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ.
Και όπως είπε οι έμπειροι μηχανικοί θα δουν τα τυχόν προβλήματα και εφόσον κάποιο κτήριο χρειαστεί επανεξέταση θα προχωρήσουν στον δευτεροβάθμιο έλεγχο.
«Τώρα πια δεν κρίνουμε εάν το κτήριο είναι ακατάλληλο αλλά τη στάθμη (της αντισεισμικής θωράκισης) του κτηρίου» είπε προσθέτοντας ότι από μετά από τα ευρήματα εισηγούνται παρεμβάσεις.
Ο κ. Λέκκας επισήμανε ότι θα γίνουν στρατηγικές επιλογές για τον έλεγχο και τις επιδιορθώσεις που θα απαιτηθούν σε κτήρια που έχουν μεγάλο πρόβλημα και χρήση.
«Όταν πάμε στη διαδικασία του δευτεροβάθμιου ελέγχου τότε ο κάθε φορέας θα αποφασίσει τι θα κάνει με το κτήριο που δεν πληρεί τις προδιαγραφές αντισεισμικής επάρκειας», προσέθεσε.
Ερωτώμενος για τα μαθήματα που γίνονται σε κοντέινερ απάντησε ότι είναι 100% ασφαλή αλλά δεν πληρούν άλλα κριτήρια ως προς τις προδιαγραφές που πρέπει να έχει μια σύγχρονη τάξη.
Ανήσυχοι και οι γονείς
Την άμεση ανάγκη θωράκισης των σχολείων και την πραγματοποίηση αντισεισμικών ελέγχων, έχει από τον Φεβρουάριο ζητήσει με επιστολή της και η Ανώτατη Συνομοσπονδία Γονέων Μαθητών Ελλάδας, μετά από τον καταστροφικό σεισμό στην Τουρκία.
«Από την τραγική είδηση του σεισμού -και παράλληλα με το πρωτοφανές κύμα αλληλεγγύης που εκφράστηκε και από τις αξιέπαινες πρωτοβουλίες Ομοσπονδιών, Ενώσεων και Συλλόγων Γονέων που με μεγάλη ταχύτητα αλλά και σοβαρότητα έβγαλαν σε πέρας αυτό το έργο- οι γονείς ξύπνησαν με ερωτήματα, αγωνίες, φόβο, σχετικά με την ασφάλεια των σχολικών κτιρίων, την ασφάλεια των παιδιών μας και όλης της σχολικής κοινότητας γενικότερα», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Οι γονείς ζητούν, μεταξύ άλλων, από τους φορείς του εκπαιδευτικού κόσμου να αρχίσει άμεσα ουσιαστικός και ενδελεχής έλεγχος όλων των σχολείων και δημοσίων κτιρίων και χώρων συνάθροισης της νεολαίας, να προχωρήσει άμεσα η αποκατάσταση όλων των ζημιών και να γίνουν όλες οι αναγκαίες επεμβάσεις όχι μόνο στα σεισμόπληκτα αλλά σε όλα τα σχολικά κτίρια, σύμφωνα με τις τελευταίες αντισεισμικές προδιαγραφές και την καθιέρωση μητρώου συντήρησης και ελέγχου των σχολικών κτιρίων με ευθύνη του κράτους.