Σε μια ιδανική πολιτεία, θα βλέπαμε υλοτόμους να κόβουν τα επικίνδυνα δέντρα, μπουλντόζες να επιχωματώνουν τις καμένες εκτάσεις, εργάτες να στήνουν κορμοφράγματα και υδατοφράγματα, άλλους να καθαρίζουν τα δάση από τα ξερόκλαδα και επιστήμονες να σχεδιάζουν αναδασώσεις.
Όμως στη βορειοανατολική Αττική, τέσσερις μήνες μετά την πυρκαγιά της 11ης Αυγούστου 2024, αντικρίζεις μόνο νεκρή φύση. Τόσο θλιβερή, που ούτε βρύα δεν μπορούν να βγουν στις στάχτες και στα αποκαΐδια που άφησε ο «επιτελικός κυβερνητικός σχεδιασμός».
Μια αυτοψία της «Espresso», από τον Διόνυσο μέχρι τη Νέα Μάκρη και από τον Μαραθώνα μέχρι τη Σταμάτα Αττικής, αποκαλύπτει σήμερα το μέγεθος της τεράστιας φυσικής καταστροφής και τις συνέπειές της, καθώς στην ατελείωτη αυτή μαύρη διαδρομή δεν έχει γίνει κανένα έργο από τον Αύγουστο μέχρι και σήμερα, Νοέμβρη μήνα.
Τέσσερις μήνες μετά δεν έχει προχωρήσει κανένα αντιπλημμυρικό έργο. Ούτε καν τα απαραίτητα κορμοφράγματα. Αντιθέτως, τα καμένα δέντρα στέκουν τα περισσότερα όρθια, αν και πεθαμένα, έτοιμα να σπάσουν με την πρώτη καταιγίδα, και να γίνουν επικίνδυνα όσα είναι στις άκρες των δρόμων, ενώ όσα βρίσκονται στο χώμα είναι παρατημένα στο ίδιο σημείο από την ώρα που τα τσάκισε η πυρκαγιά.
Κανείς δεν τιμωρήθηκε
Διόνυσος, Ραπεντώσα, Γερμανικό Νεκροταφείο, Πεντελικό όρος, Μαραθώνας, Καλέντζι, Γραμματικό, λίμνη Μαραθώνα, φράγμα Μαραθώνα, ατέλειωτα χιλιόμετρα με το αυτοκίνητο και δεν υπάρχει τίποτε άλλο παρά μόνο καμένη φύση.
Κάηκαν 85.000 στρέμματα σε απόσταση 40 με 50 χιλιομέτρων διαδρομής, κι όμως και αυτή η καταστροφή γρήγορα ξεχάστηκε, κανείς δεν τιμωρήθηκε… «Πάμε για άλλα, και του χρόνου», που λέει κι ο λαός.
Σήμερα η εικόνα αυτών των περιοχών είναι τραγική. Εμείς οδηγήσαμε από τον Διόνυσο, και εκεί, λίγο πριν από τη Ραπεντώσα, αρχίζει ο όλεθρος. Καμένα τα πάντα από τα όρια του Δήμου Διονύσου, της Ραπεντώσας, του Γερμανικού Νεκροταφείου και κυκλικά από το βουνό, σε όλη τη διαδρομή. Είκοσι πέντε χιλιόμετρα βουνό και δάσος είναι μαύρο τοπίο… Η φωτιά σταμάτησε στο πρώτο σπίτι πριν από τη Νέα Μάκρη.
Μάλιστα, ακόμη και η φωτογράφιση των τοπίων ήταν πολύ δύσκολη, καθώς σχεδόν το μεγαλύτερο μήκος της διαδρομής είναι γκρεμός με στροφές και δεν έχει κάπου να σταματήσεις, για να… μετρήσεις, το μέγεθος της καταστροφής. Τα μάτια, όμως, είναι αδιάψευστοι μάρτυρες για τις θλιβερές εικόνες που αντικρίσαμε. Όπου φτάνει το βλέμμα αντικρίζεις μόνο μαυρίλα και όλεθρο. Καμένα δέντρα, μαύροι κορμοί, τόνοι ξερόχορτα στις άκρες των δρόμων, δέντρα ετοιμόρροπα να κρέμονται πάνω από τα κεφάλια των ανέμελων οδηγών του δρόμου και χαράδρες γεμάτες κάρβουνα και σπασμένους κορμούς.
Στη διασταύρωση του αγροτικού δρόμου που πάει από τον Διόνυσο προς την Πεντέλη, έξω από το αναψυκτήριο που έστεκε εκεί χρόνια τώρα, τα αποκαΐδια είναι βουνό. Από αυτά, την ώρα που η φωτογράφος της εφημερίδας βρέθηκε εκεί, πολίτης έπαιρνε τα καμένα ξύλα για το τζάκι του, σε επικίνδυνες για τον ίδιο συνθήκες. Πουθενά δεν είδαμε υλοτόμους και συνεργεία που θα έπρεπε να δουλεύουν νυχθημερόν για να φτιάξουν φράχτες συγκράτησης των βροχών, όταν αυτές έρθουν.
Το τουριστικό περίπτερο
Κανένα αντιπλημμυρικό έργο, κι ας είμαστε ήδη στον χειμώνα. Πουθενά δεν είδαμε υδροπλέγματα, υδατοφράγματα ή κορμοφράγματα, για να συγκρατήσουν τα χώματα που θα κυλήσουν από τις καιρικές συνθήκες του χειμώνα. Δυο τρία φυτώρια, από τα οποία ζούσαν χρόνια οικογένειες, στέκουν κουφάρια καμένα. Στο τουριστικό περίπτερο της λίμνης, καθώς συνεχίσαμε από την πλευρά του Μαραθώνα, το τοπίο σε αποκαρδιώνει. Καμένα και εγκαταλειμμένα τα πάντα στο ρεστοράν, όπου άλλοτε οι επισκέπτες έβλεπαν το ηλιοβασίλεμα πάνω από το φράγμα της λίμνης.
Η εικόνα, καθώς αρχίζει να νυχτώνει, γίνεται απόκοσμη και αποκρουστική. Είναι απορίας άξιον πώς μπορούν να περνούν από εκεί έστω οι βουλευτές της αντιπολίτευσης και δεν έχει μπει ένας από αυτούς στον κόπο να αναρωτηθεί τι θα γίνει με αυτή την καμένη έκταση, τα δάση και τις περιουσίες των ανθρώπων που καταστράφηκαν.
Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης καταλαβαίνουμε ότι θέλουν να κρατήσουν χαμηλά το μείζον αυτό θέμα. Η αντιπολίτευση, όμως; Δεν έχει συγκινηθεί ούτε ένας βουλευτής, από αυτούς, για παράδειγμα, που εκλέγονται στο λεγόμενο Υπόλοιπο Αττικής, για να προχωρήσει σε μια ερώτηση στο Κοινοβούλιο σχετικά με αυτό το χάλι της βορειοανατολικής Αττικής; Κανείς δεν συγκινείται μπροστά σε τέτοιου μεγέθους φυσική απώλεια; Και τι θα γίνει όταν έρθουν οι πρώτες πλημμύρες;
Εάν, δε, ακολουθήσει κάποιος την τεράστια κυκλική πορεία που κάναμε εμείς, η οποία ξεκινάει από τον Διόνυσο, αγκαλιάζει τον Μαραθώνα και κλείνει στα όρια της Σταμάτας, πριν από τον Άγιο Στέφανο, κάλλιστα θα διαπιστώσει ότι αυτή η φωτιά έσβησε μόνη της…
Ένα θλιβερό οδοιπορικό στάχτης, που ξεκίνησε ένα πρωινό στις αρχές Αυγούστου από τον Βαρνάβα και ανεξέλεγκτο αφέθηκε και έκαψε ό,τι βρήκε. «Έπεσε βαθιά σιωπή στο παλιό μας δάσος, τρέξε να σε πιάσω, μου ‘χες πρωτοπεί» έγραψαν οι Μίμης Πλέσσας και Λευτέρης Παπαδόπουλος κάποτε. Σε αυτή τη σιωπή καθήλωσε τα τελευταία ζωντανά δάση της βορειοανατολικής Αττικής ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, το καλοκαίρι που έφυγε…
Από τη Βίβιαν Μπενέκου, για την εφημερίδα Espresso