AP Photo Julia Demaree Nikhinson
Του Αργύρη Τσιγγενόπουλου
Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως 47ου Προέδρου των ΗΠΑ δημιουργεί νέα, αβέβαια δεδομένα για την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ. Εδώ και μήνες, η Συμμαχία προετοίμαζε σενάρια για το ενδεχόμενο της επιστροφής του Τραμπ, γνωρίζοντας την αντίθεση του προς την αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή. Ο ίδιος υποσχέθηκε να «τερματίσει τον πόλεμο σε 24 ώρες», ενώ έχει ασκήσει κριτική στον Ζελένσκι, κατηγορώντας τον ότι «επέτρεψε να ξεκινήσει» ο πόλεμος. Με την εκλογική του νίκη, οι δηλώσεις αυτές δεν είναι πλέον απλές πολιτικές ρητορικές, αλλά σημεία προβληματισμού για το μέλλον της υποστήριξης των ΗΠΑ προς την Ουκρανία.
Η νίκη του Τραμπ είναι καλοδεχούμενη από τη Ρωσία, η οποία αντιμετωπίζει μεγάλη φθορά στον πόλεμο, με υψηλές απώλειες και προβλήματα παραγωγής οπλισμού. Παρόλα αυτά, η στρατηγική του Κρεμλίνου βασίζεται στην εξάντληση των αντοχών της Δύσης και τη μείωση της υποστήριξης των ΗΠΑ. Εάν η Μόσχα επιτύχει εδαφικά κέρδη (πολύ κοντά το σενάριο), ειδικά σε στρατηγικές πόλεις του Ντονέτσκ, ο ουκρανικός στρατός θα αντιμετωπίσει ακόμη μεγαλύτερη πίεση.
Η αβεβαιότητα αυτή έχει ήδη αντίκτυπο στον ουκρανικό στρατό, ο οποίος παραμένει στην πρώτη γραμμή με περιορισμένες εγγυήσεις για τη διαρκή υποστήριξη των ΗΠΑ. Ο Ζελένσκι έχει καταφέρει να κερδίσει τη συμπάθεια της Δύσης, ωστόσο οι σχέσεις του με τον Τραμπ είναι τεταμένες, ειδικά μετά το ζήτημα που προέκυψε με την έρευνα της οικογένειας Μπάιντεν. Ο Ουκρανός πρόεδρος ενδέχεται να αναγκαστεί να επανεξετάσει την ηγεσία του για να εξασφαλίσει την αμερικανική υποστήριξη, εάν η νέα κυβέρνηση επιδιώξει μια διαφορετική πολιτική προσέγγιση.
Από την πλευρά του ΝΑΤΟ, η στρατηγική του έως τώρα είχε μια εγγενή αντίφαση: η Συμμαχία ήθελε να στηρίξει την Ουκρανία, αλλά όχι τόσο ώστε να οδηγηθεί σε άμεση σύγκρουση με τη Ρωσία. Ο φόβος της κλιμάκωσης κρατούσε τις ισορροπίες, ενώ ταυτόχρονα η ελπίδα ότι ο Πούτιν θα υποχωρήσει υπό το βάρος των πιέσεων υπήρξε το κεντρικό μοτίβο. Με την επανεκλογή Τραμπ, η ισορροπία αυτή μπορεί να κλονιστεί.
Η πιθανότητα μιας συμφωνίας υπό την υποστήριξη του Τραμπ θα μπορούσε να αποβεί καταστροφική για την Ουκρανία, καθώς η Μόσχα έχει δείξει ότι χρησιμοποιεί τις διαπραγματεύσεις για να κερδίζει χρόνο και να ενισχύει τις στρατιωτικές της θέσεις. Η ουκρανική πλευρά, παρά τις δυσκολίες, παραμένει σταθερή στην επιδίωξη της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας. Ο νέος γεωπολιτικός χάρτης που θα διαμορφωθεί τις επόμενες εβδομάδες θα κρίνει αν η Ουκρανία θα μπορέσει να διατηρήσει την υποστήριξη της Δύσης ή αν θα αναγκαστεί να αναζητήσει νέες στρατηγικές σε ένα περιβάλλον όπου οι συμμαχίες δεν είναι πλέον δεδομένες.