Η Βουλή του Ιράν ενέκρινε το ενδεχόμενο κλεισίματος των Στενών του Ορμούζ, μιας από τις σημαντικότερες θαλάσσιες διόδους παγκοσμίως για τη μεταφορά πετρελαίου και φυσικού αερίου, ωστόσο η τελική απόφαση ανήκει στο Ανώτατο Συμβούλιο Ασφαλείας. Παρότι δεν είναι ακόμη οριστική, η απειλή από την Τεχεράνη προκαλεί αναταραχή στις αγορές ενέργειας, με τον Ιρανό βουλευτή και στέλεχος των Φρουρών της Επανάστασης Εσμαΐλ Κοσάρι να δηλώνει πως η επιλογή παραμένει “στο τραπέζι” και θα υλοποιηθεί εφόσον κριθεί απαραίτητο.
Τα Στενά του Ορμούζ αποτελούν τη μοναδική θαλάσσια έξοδο από τον Περσικό Κόλπο και εξυπηρετούν τη διακίνηση περίπου 20 εκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου και τεράστιων ποσοτήτων LNG ημερησίως – σχεδόν το 20% και 30% της παγκόσμιας ζήτησης αντίστοιχα. Τα κράτη του Κόλπου, όπως η Σαουδική Αραβία, το Ιράκ, τα ΗΑΕ και το Κατάρ, εξαρτώνται σχεδόν απόλυτα από αυτήν τη δίοδο, την οποία ελέγχουν σε μεγάλο βαθμό το Ιράν, τα ΗΑΕ και το Ομάν. Η Ελλάδα παίζει κομβικό ρόλο στην περιοχή, καθώς το 16% των πλοίων που διέρχονται είναι ελληνικής ιδιοκτησίας.
Η αγωνία εντείνεται λόγω της γεωπολιτικής ρευστότητας στη Μέση Ανατολή, καθώς η σύγκριση με την κρίση της Ερυθράς Θάλασσας αναδεικνύει την έλλειψη εναλλακτικών διαδρομών. Μόνοι υποκατάστατοι είναι περιορισμένης δυναμικότητας αγωγοί στη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, χωρίς δυνατότητα πλήρους κάλυψης των αναγκών.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η πλήρης διακοπή των ροών είναι απίθανη, επειδή θα έπληττε και τις ιρανικές εξαγωγές. Ωστόσο, ακόμα και ένα προσωρινό κλείσιμο θα προκαλούσε παγκόσμιο σοκ, με άνοδο τιμών και αλυσιδωτές οικονομικές επιπτώσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, το Ιράν προχωρά από το 2023 σε διαφοροποίηση των εξαγωγών του, με χρήση του νέου τερματικού σταθμού Jask στη Θάλασσα του Ομάν. Αν και σημαντική εξέλιξη, η γεωγραφική του εγγύτητα στα Στενά τον καθιστά επίσης ευάλωτο σε κρίσεις στην περιοχή.
*φωτ. ΤΑ ΝΕΑ
