φωτ. Reuters
Το Βελιγράδι σείστηκε το Σάββατο από τις μεγαλύτερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις των τελευταίων μηνών, με περισσότερους από 140.000 πολίτες, κυρίως φοιτητές, να κατακλύζουν το κέντρο της σερβικής πρωτεύουσας, ζητώντας πρόωρες εκλογές και την αποχώρηση του Αλεξάνταρ Βούτσιτς από την εξουσία, έπειτα από 12 χρόνια διακυβέρνησης.
Οι δρόμοι γέμισαν με συνθήματα όπως «Θέλουμε εκλογές!», την ώρα που η αστυνομία προχώρησε σε δεκάδες συλλήψεις, κάνοντας χρήση δακρυγόνων και βομβίδων κρότου-λάμψης για να διαλύσει το πλήθος, σε σκηνές έντασης που θύμισαν παλαιότερες σκοτεινές περιόδους της χώρας.
Ο πρόεδρος της Σερβίας, μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο Instagram, κατηγόρησε τους διαδηλωτές για «ξένη συνωμοσία» με στόχο την ανατροπή της κυβέρνησής του: «Ήθελαν να ρίξουν τη Σερβία και απέτυχαν», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Την Παρασκευή, πέντε άτομα συνελήφθησαν με την κατηγορία της απόπειρας ανατροπής της κυβέρνησης, σύμφωνα με ανακοίνωση του Ανώτερου Δικαστηρίου του Βελιγραδίου. Την ίδια ώρα, ο υπουργός Εσωτερικών καταδίκασε τις πράξεις βίας από πλευράς διαδηλωτών και προανήγγειλε νέες συλλήψεις.
Οι φοιτητικές κινητοποιήσεις έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας από τον Δεκέμβριο, μετά την τραγωδία στον σταθμό του Νόβι Σαντ, όταν η κατάρρευση της οροφής προκάλεσε τον θάνατο 16 ανθρώπων. Η υπόθεση αποδόθηκε από μεγάλο μέρος της κοινωνίας σε χρόνια διαφθορά και αδιαφάνεια, οδηγώντας ήδη στην παραίτηση της τότε πρωθυπουργού.
Η Σλάντιανα Λοϊάνοβιτς, 37 ετών, αγρότισσα από την πόλη Σιντ, βρέθηκε στο Βελιγράδι το Σάββατο για να στηρίξει τους φοιτητές: «Οι θεσμοί έχουν καταληφθεί και υπάρχει εκτεταμένη διαφθορά. Οι εκλογές είναι η λύση, αλλά δεν νομίζω ότι θα αποχωρήσει ομαλά», δήλωσε στο Reuters.
Παρά την ένταση και τη διόγκωση της κοινωνικής δυσαρέσκειας, ο πρόεδρος Βούτσιτς επιμένει στην άρνησή του για πρόωρες εκλογές. Ο κυβερνητικός συνασπισμός του διατηρεί άνετη πλειοψηφία με 156 έδρες σε σύνολο 250 στο κοινοβούλιο, την ώρα που η αντιπολίτευση τον κατηγορεί για διασυνδέσεις με το οργανωμένο έγκλημα, περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου και καταστολή των πολιτικών του αντιπάλων.
Η στάση του έναντι της Ρωσίας, καθώς η Σερβία δεν έχει ενταχθεί στο καθεστώς κυρώσεων της Δύσης για την εισβολή στην Ουκρανία, συνεχίζει να προκαλεί ανησυχία στην Ευρώπη, ιδίως δεδομένου ότι η χώρα βρίσκεται ακόμη σε ενταξιακή πορεία προς την Ε.Ε.
Οι διοργανωτές των κινητοποιήσεων, μετά το τέλος της διαδήλωσης του Σαββάτου, έστειλαν νέο μήνυμα μέσω Instagram, καλώντας τους πολίτες να «πάρουν την ελευθερία στα χέρια τους» και υποστηρίζοντας ότι «η ευθύνη για την όποια ριζοσπαστικοποίηση της κατάστασης βαραίνει αποκλειστικά τις αρχές».
Το μόνο βέβαιο είναι πως η Σερβία εισέρχεται σε περίοδο παρατεταμένης αναταραχής, με τους φοιτητές στην πρώτη γραμμή ενός κινήματος που φαίνεται αποφασισμένο να μην υποχωρήσει.