Πιστή τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών αλλά και αναγνώριση της «μακεδονικής» ως ευρωπαϊκής γλώσσας- χωρίς αστερίσκους και επεξηγήσεις- περιλαμβάνει μεταξύ άλλων η συμβιβαστική πρόταση που κατέθεσε η Γαλλία σε Σκόπια και Σόφια και παρουσίασε το απόγευμα της Πέμπτης στο Κοινοβούλιο των Σκοπίων η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η τελευταία, μιλώντας στη Βουλή των Σκοπίων κάλεσε τη χώρα να αποδεχτεί την πρόταση της ΕΕ σχετικά με την επίλυση των διαφορών της με τη Βουλγαρία και να κάνει, με τον τρόπο αυτό, το αποφασιστικό βήμα για την ενταξιακή της πορεία προκειμένου να ξεπεραστεί το βουλγαρικό βέτο. Η πρόταση χωρίζεται σε τρία σκέλη και αποτελεί, ουσιαστικά, έναν συμβιβασμό, στον οποίο η κάθε πλευρά κάτι παίρνει και κάτι χάνει.
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Μακεδόνες, η μακεδονική γλώσσα είναι δική σας και τη σεβόμαστε πλήρως, όπως και την ταυτότητά σας. Η Ευρώπη σάς περιμένει».
Το πρώτο σκέλος στο οποίο είναι κερδισμένα τα Σκόπια και αναφέρθηκε, εκτενώς, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στα Σκόπια την Πέμπτη αφορά το κομμάτι της γλώσσας. Απευθυνόμενη στους βουλευτές, τόνισε, χθες, το εξής: «Μακεδόνες, η μακεδονική γλώσσα είναι δική σας και τη σεβόμαστε πλήρως, όπως και την ταυτότητά σας. Η Ευρώπη σάς περιμένει». Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπογράμμισε ότι έχει ακούσει προσεκτικά τις ανησυχίες για τη «μακεδονική γλώσσα και την ταυτότητα» και διευκρίνισε σχετικά: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η μακεδονική γλώσσα είναι η γλώσσα σας και εμείς το σεβόμαστε πλήρως αυτό. Για αυτό, στην αναθεωρημένη πρόταση γίνεται αναφορά στη μακεδονική γλώσσα χωρίς κάποια αξιολόγηση από την ΕΕ».
Τι κερδίζουν τα Σκόπια
Ενδεικτικό είναι ότι σε όλα τα διπλωματικά κείμενα της γαλλικής πρότασης αναφέρεται ρητώς ως μακεδονική γλώσσα και απλώς σε ένα από τα δύο κείμενα συμπερασμάτων προβλέπεται ότι θα γίνουν μονομερείς δηλώσεις από τις δύο πλευρές (δηλ. από τη Βουλγαρία και από τα Σκόπια) όπου ο καθένας θα έχει το δικό του αφήγημα για τη γλώσσα αλλά αυτό δεν θα έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα.
Όπως ανέφεραν στο ethnos.gr πολιτικοί παρατηρητές η ουσία είναι ότι η μακεδονική γλώσσα αναγνωρίζεται ως μακεδονική γλώσσα εφεξής χωρίς επεξηγήσεις και αστερίσκους. Και αυτό είναι κάτι που το κερδίζει η πλευρά των Σκοπίων μέσω της συμβιβαστικής γαλλικής πρότασης. Σημειώνεται ότι η ελληνική πλευρά έχει αναγνωρίσει την γλώσσα των γειτόνων μέσω της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Το ουδέτερο σκέλος της πρότασης
Το δεύτερο σκέλος της πρότασης που παρουσίασε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι ουδέτερο και αφορά τη διαδικασία με την οποία θα γίνει η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Προβλέπεται αφενός μια πρώτη διακυβερνητική διάσκεψη η οποία θα έχει πολιτικό χαρακτήρα και μπορεί να γίνει άμεσα εφόσον και οι πλευρές πουν ότι συμφωνούν σε αυτό το διαπραγματευτικό πλαίσιο. Στην συνέχεια αναλαμβάνει την υποχρέωση τα Σκόπια να προχωρήσουν τη διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης για να συμπεριλάβουν στο Σύνταγμά της, τη βουλγαρική μειονότητα. Αφού ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία θα ακολουθήσει μια δεύτερη διακυβερνητική διάσκεψη που θα ξεκινήσει, επισήμως, το άνοιγμα των διακυβερνητικών κεφαλαίων. Πρόκειται για μια λύση που ικανοποιεί και τις δύο πλευρές και την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας και της Βουλγαρίας.
Σύμφωνα με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αν τα Σκόπια κάνουν τώρα το πρώτο βήμα με την υιοθέτηση της πρότασης της ΕΕ, τότε η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να γίνει πολύ σύντομα, με τη διοργάνωση της πολιτικής διακυβερνητικής διάσκεψης την επόμενη εβδομάδα και την άμεση έναρξη της διαδικασίας αναλυτικής εξέτασης του κοινοτικού κεκτημένου.
Τι κερδίζει η Βουλγαρία
Το τρίτο και τελευταίο σκέλος της Συμφωνίας έχει να κάνει με το λεγόμενο πρωτόκολλο που θα πρέπει να συμφωνηθούν τα 4+1 σημεία όπου γίνεται αναφορά στα αρχικά συμπεράσματα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες του ethnos.gr πρακτικά Σκόπια και Βουλγαρία έχουν συμφωνήσει στην πράξη ως προς το περιεχόμενο το οποίο αφορά κυρίως ιστορικά και πολιτιστικά ζητήματα. Αυτό το πρωτόκολλο δεν καθίσταται κομμάτι των κεφαλαίων της διαπραγμάτευσης και των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αυτό αντικαθίσταται με έναν μηχανισμό ετήσιων εκθέσεων αξιολόγησης που θα γίνεται, όμως, σε διμερές επίπεδο. Θα συναντιούνται κάθε χρόνο αντιπροσωπείες από τα Σκόπια και τη Βουλγαρία και θα αξιολογούν πως προχωρούν τα διμερή τους ζητήματα, χωρίς αυτό να είναι αντικείμενο εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Ωστόσο μπαίνει ένα γενικό κριτήριο αν τηρείται η συμφωνία καλής γειτονίας. Οπότε εκεί μπορεί να πει ανά πάσα στιγμή η Βουλγαρία ότι ‘δεν έχουμε τήρηση της Συμφωνίας και εγώ σταματάω τη διαδικασία. Εκεί η πλάστιγγα γέρνει πιο πολύ προς την πλευρά της Βουλγαρίας παρά προς την πλευρά των Σκοπίων.
