Γράφει ο Γιώργος Κογιάννης, Πρώην Διευθυντής Ειδήσεων της ΕΡΤ
Ως πολιτικός συντάκτης αλλά και ως στέλεχος στον τομέα των ειδήσεων της ΕΡΤ έχω ζήσει από κοντά όλα σχεδόν τα προεκλογικά ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών. Στα τελευταία είχα και την ευθύνη για τον συντονισμό και τη διεκπεραίωσή τους. Είχα την ευθύνη του κοντρόλ κατά τη διεξαγωγή τους. Δικαιούμαι συνεπώς να έχω άποψη, όπως και ο καθένας άλλωστε! Προνομιακά έχω την πλήρη εικόνα «από τα μέσα».
Γιατί, λοιπόν, ένα ντιμπέιτ σήμερα με τόση πληθώρα πληροφοριών; Τι παραπάνω θα προσφέρει;
Κατά την άποψή μου, με τους κανόνες που γίνεται τίποτα απολύτως.
Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά.
Μια δημοσιογραφική εκπομπή, γιατί και το ντιμπέιτ τέτοιο είναι, δεν μπορεί να διέπεται από κανόνες που ορίζουν οι καλεσμένοι, εν προκειμένου οι πολιτικοί αρχηγοί μέσω της διακομματικής επιτροπής. Αυτό αποτελεί ντροπή και για τους δημοσιογράφους και για την ΕΡΤ φυσικά που το διοργανώνει.
Η λογική που επικρατεί είναι απλή. Πού να μπλέκουμε τώρα με τα κόμματα. Ας τους πετάξουμε το μπαλάκι να βγάλουν αυτοί το φίδι απ’ την τρύπα! Έτσι, ούτε η διοίκηση της ΕΡΤ θα δυσαρεστήσει την πολιτική ηγεσία που τη διόρισε (η εκάστοτε διοίκηση), ούτε οι δημοσιογράφοι θα μπλέξουν σε ατέρμονες συζητήσεις… Ακόμη και στο τωρινό ντιμπέιτ της Τετάρτης οι δημοσιογράφοι καλούν τα κόμματα να αποφασίσουν ακόμη και για τη σειρά που θα ερωτηθούν οι αρχηγοί.
Υπάρχει λύση; Φυσικά και είναι απλή. Δεν ανακαλύπτουμε την Αμερική. Η ΕΡΤ που το οργανώνει παραδοσιακά θέτει τους κανόνες και καλεί τους πολιτικούς αρχηγούς να ανταποκριθούν. Αρνείται να οργανώσει τη σούπα που ως τώρα έχουμε συνηθίσει. Η ανταπόκριση ή μη των αρχηγών θα αποτελεί είδηση σημαντική και φυσικά η στάση τους θα κριθεί από τους ψηφοφόρους. Άντε όμως να βρεις αυτή τη διοίκηση στην έρμη την ΕΡΤ…
Ντιμπέιτ με όλους;
Μοιάζει δημοκρατικό και είναι. Όμως στην πραγματικότητα, τουλάχιστον με τον τρόπο που γίνεται σήμερα- ξερούς μονολόγους, χωρίς δυνατότητα ουσιαστικής παρέμβασης του δημοσιογράφου σε όσα λέει ο πολιτικός ηγέτης – δεν προσφέρει σχεδόν τίποτα παραπάνω προς ενημέρωση του τηλεοπτικού κοινού, των ψηφοφόρων.
Σ ότι αφορά δε στο επιδιωκόμενο από τις ηγεσίες των κομμάτων, να ξεχωρίσει κάποιος, μάλλον το αντίθετο μπορεί να συμβεί. Να κάψει, δηλαδή, κάποιος τον εαυτό του με μια γκάφα, μικρή ή μεγάλη ή με μια κακή εμφάνιση. Νομίζω πως αυτό είναι πιθανότερο να συμβεί παρά να ξεχωρίσει ένας από το σωρό!
Ντιμπέιτ με δύο;
Δημοσιογραφικά είναι το μόνο που έχει αξία. Όχι όμως με τη σημερινή μορφή. Με μονολόγους και ελεγχόμενα πλάνα. Σχεδόν μονοπλάνο! Κάποιοι θα υποστηρίξουν ότι δεν είναι δημοκρατικό. Νομίζω πως είναι πιο δημοκρατικό από αυτό με όλους τους αρχηγούς. Πόσο μάλλον, που στη χώρα μας τα δύο πρώτα πολιτικά κόμματα απέχουν πολύ σε δύναμη από το τρίτο. Πάντα με βάση την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση. Εφόσον ένα από αυτά θα σχηματίσει αύριο κυβέρνηση ή θα αποτελεί το βασικό κορμό της νέας κυβέρνησης, δικαιούται ο πολίτης να δει μια διεξοδική συζήτηση πάνω στις θέσεις τους επί όλων των βασικών θεμάτων της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.
Με ποιους κανόνες όμως θα είχε ενδιαφέρον ένα ντιμπέιτ των ηγετών των δύο μεγαλύτερων κομμάτων;
Με απολύτως ελεύθερους όρους διεξαγωγής του. Χωρίς κανόνες, δηλαδή. Και δεν εννοώ με απεριόριστο χρόνο για τις απαντήσεις τους. Το χρονόμετρο και η συνολική διάρκεια είναι οι μοναδικοί κανόνες που έχουν αξία και δικαιολογούνται.
Με ελεύθερη θεματολογία. Οι δημοσιογράφοι ρωτούν ό,τι εκτιμούν ότι έχει ενδιαφέρον για τον ψηφοφόρο. Χωρίς προκαθορισμένες ενότητες και άλλες τέτοιες δεσμεύσεις. Για τα πάντα που θα
μπορούσαν να φέρουν σε δύσκολη θέση τους πολιτικούς ηγέτες. Γιατί αυτό είναι το ζητούμενο
μιας πολιτικής εκπομπής. Ή και αυτό!
Με δημοσιογράφους απ’ όλα τα κανάλια; Όχι, με τίποτα. Είναι καταστροφικό για μια εκπομπή και βούτυρο στο ψωμί των πολιτικών ηγετών να ξεγλιστρήσουν. Μια πολιτική συζήτηση πρέπει να έχει έναν άξονα πάνω στον οποίο θα κινείται.
Πρέπει να έχει αρχή, μέση και τέλος και κυρίως πρέπει να έχει ροή και στόχευση. Κι αυτά δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν από μια ετερόκλητη ομάδα δημοσιογράφων. Η συζήτηση τότε θα εξελίσσεται μια στο καρφί και μια στο πέταλο. Τι πιο καλό για τους πολιτικούς, εκεί που νιώθουν στριμωγμένοι να έρχεται μια ερώτηση αλλού γι αλλού και να
τους δίνει διέξοδο.
Ντιμπέιτ λοιπόν με δύο δημοσιογράφους συμπαρουσιαστές που θα έχουν κάνει σοβαρή προεργασία για να αποκτήσουν χημεία, αλλά και για να διαμορφώσουν τον άξονα της συζήτησης, θα μπορούσε να έχει ενδιαφέρον και να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στους τηλεθεατές ψηφοφόρους. Με παρεμβάσεις όταν ο πολιτικός απαντά άλλα αντ’ άλλα σε σχέση με το ερώτημα και ελεύθερα πλάνα που θα δείχνουν τις αντιδράσεις του έτερου πολιτικού ηγέτη όταν ο συνομιλιτής του διατυπώνει την απάντηση.
Εν ολίγοις, ντιμπέιτ με δύο αρχηγούς, δύο δημοσιογράφους, όχι κατ’ ανάγκην από το ίδιο κανάλι, που θα αποδεχτούν ότι είναι ισότιμοι στην εκπομπή και συζήτηση με συνοχή και στόχο το στρίμωγμα και όχι το χάιδεμα των πολιτικών ηγετών.
Άντε τώρα να βρεις ηγεσία στην ΕΡΤ να οργανώσει ένα τέτοιο ντιμπέιτ! Να αναλάβει έστω την πρωτοβουλία, με όποιο αποτέλεσμα. Οι αρνήσεις και οι μη απαντήσεις, αποτελούν πολλές φορές μεγαλύτερη είδηση από τον αποδοχή. Θόρυβος τουλάχιστον θα γίνει και οι δημοσιογράφοι θα επανακτήσουν ένα κομμάτι από τη χαμένη τους αξιοπρέπεια…
*φωτ. Eurokinnisi, το άρθρο δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών
